Dolblij is ze, dat de scholen weer open zijn na maar liefst 20 maanden lockdown. Deborah is een ambitieuze meid en telt de jaren af tot ze kan gaan studeren. “Ik heb zeker twee jaar achterstand opgelopen op school. Nu duurt het nog minstens 9 jaar voordat ik naar de universiteit kan.”
Geen school, geen werk
Tijdens de lange lockdowns kon Deborah af en aan thuis schoolwerk maken. “Ik heb wat hulp gekregen van iemand uit de buurt die leraar is en van mijn broers. Soms kon ik lessen volgen via de televisie.” Ondanks dat, hebben Ugandese kinderen massaal een achterstand opgelopen. Voor veel van hen is het maar de vraag of ze überhaupt weer terugkeren in de schoolbanken. De noodzaak om te werken of thuis bij te springen is groter geworden. Ook zijn er tijdens de pandemie veel meisjes zwanger geworden of uitgehuwelijkt. Gelukkig kan Deborah weer naar school. Ze is trots als ze merkt dat ze de stof nog goed kan bijbenen.
Niet alleen kinderen kwamen thuis te zitten, ook veel ouders. Deborah’s moeder Aida was een van hen. Haar werk, en daarmee ook haar broodnodige inkomen, viel weg. Vader Stephen kon blijven werken, maar verdient minder dan voor de pandemie. Aida: “Genoeg en goed eten, was altijd al lastig. Nu ik mijn baan kwijt ben, zijn de zorgen groter geworden. De huurbaas klopte al meerdere keren op onze deur om te vragen of we een plan hadden om de huur te kunnen betalen, maar ik had nooit een antwoord. Hulp vragen kan ook niet meer, iedereen zit in hetzelfde schuitje. Ik ben vaak bang dat we uit ons huis worden gezet.”
Honger
Geen geld betekent vaak ook geen eten. Gelukkig deelde de overheid soms eten uit en ook het Compassion-project van Deborah bracht voedselpakketten en andere huishoudelijke spullen. Maar nog steeds is iedere cent die Deborah’s vader of broer verdient, hard nodig. Extra voedselpakketten zorgen voor verlichting, maar je moet wel houtskool kunnen kopen om het op te bereiden. De maaltijden bestaan tegenwoordig voornamelijk uit posho (maismeel), bonen en rijst. Het zondagse portie vlees, bron van eiwitten, vitamines en mineralen, zit er al heel lang niet meer in.
“We probeerden het grootste gedeelte van de dag te slapen, zodat we niet aan eten hoefden te denken.”
Deborah vertelt dat ze regelmatig honger had tijdens de lockdown. Eén moment kan ze zich in het bijzonder nog herinneren: “Mijn tante moest naar het ziekenhuis. Het geld dat we hadden, had mijn moeder nodig om voor haar te zorgen. We waren twee dagen alleen thuis, zonder eten. Ik had zo’n honger! Ik probeerde zoveel mogelijk water te drinken om mijn maag maar te vullen en ook probeerden we het grootste gedeelte van de dag te slapen, zodat we niet aan eten hoefden te denken.”
Verveling
Toen de overheid aankondigden dat de scholen dichtgingen, dacht Deborah: Gelukkig heb ik het Compassion-project nog waar ik naartoe kan. Maar ook die moest op een gegeven moment dicht. “Vreselijk vond ik dat. Ik heb me heel vaak heel erg verveeld. Net als heel veel andere kinderen. Mijn broers volgden muzieklessen in de kerk, ik besloot op een dag met ze mee te gaan. Dat was hartstikke leuk, ik heb me hier in kunnen ontwikkelen.”
Ondanks alles is Deborah een vrolijk en optimistisch meisje. “Ik ben wel bang voor covid, maar ik heb hoop dat op een dag het leven weer normaal zal zijn.” Op de vraag of ze denkt dat we ooit uit de pandemie komen, zegt volmondig: “Ja! Ik weet zeker dat er mensen zijn die de juiste medicijnen kunnen uitvinden tegen het virus. Ik heb een keer in een video gezien dat dokters geneesmiddelen maakten tegen ziektes. Ik wil dat later ook doen. Ik ben goed in wiskunde en scheikunde, dat is nodig om een goede dokter te worden.”
‘Head girl’
Wat is het fijn dat de scholen weer open zijn en ook dat Deborah weer naar het project kan. “Ik ben op het project verkozen tot head girl voor meiden van 3-11 jaar. Als de leraar uit de klas is, moet ik de klas in de gaten houden. Ook moet ik toezien op hygiëne.” Deze verantwoordelijkheid brengt geloof in haarzelf met zich mee. Goede skills voor een meisje die dromen heeft om het ver te schoppen in het leven.