Armoede bestrijden begint
al in de baarmoeder

Er zijn drie fundamentele voorwaarden voor een goede start van je ontwikkeling: zorgzame ouders of verzorgers, een veilige leefomgeving en gezonde voeding voor moeder en kind. In Nederland heeft 16 procent van de kinderen een valse start bij de geboorte. In economisch zwakkere landen ligt dit percentage een stuk hoger.

Hechting is essentieel

Zwangere moeders die leven in extreme armoede willen veelal ook een goede start en een hoopvolle toekomst voor hun kind. Helaas ligt dit vaak niet binnen hun bereik. Redenen die een gezonde hechting in de weg staan lopen uiteen: een ongewenste (tiener)zwangerschap, nóg een kind dat je niet kunt onderhouden, een afwezige vader of een gebroken huwelijk. Door hun omstandigheden kunnen moeders zich, bewust of onbewust, niet altijd goed binden aan hun ongeboren kind met alle gevolgen van dien.

Tekort aan veiligheid en voeding

De leefomgeving van een (zwangere) moeder of een pasgeboren kind is vaak niet optimaal. In veel wijken is er sprake van geweld en onrust. Wegens gebrek aan sanitair is er slechte hygiëne. Ook huisvesting laat te wensen over: lekkende daken, kleine ruimtes met te veel mensen en geen meubilair.

Daarnaast kampen veel moeders met ondervoeding, zowel tijdens de zwangerschap, als in de periode dat zij borstvoeding geven. Juist in de eerste 1.000 levensdagen van een kind groeit het brein heel snel en daarvoor zijn voldoende voedingsstoffen nodig. Anders zal de ontwikkeling van het brein achterblijven. Dat maakt de baby kwetsbaar in het hier en nu, maar heeft ook een blijvend effect op de rest van zijn of haar leven.

Direct op achterstand

Een beperkte ontwikkeling van het brein in een vroege levensfase, zet een kind al direct op achterstand. Hij of zij ontwikkelt zich cognitief minder goed. Dit heeft invloed op schoolprestaties in de toekomst, studeren, een baan vinden en het verdienvermogen als volwassene. Daarnaast wijst onderzoek uit dat een kind ook sociaal-emotioneel op een achterstand blijft: meer boosheid, onrust en emotionele disbalans. Dit heeft niet alleen impact op schoolprestaties, maar ook op het aangaan van relaties.

Fysieke gevolgen

Ook de fysieke gevolgen zijn groot: een kind kampt gedurende zijn of haar leven vaker met chronische ziekten en verminderde weerstand waardoor het vaker ziek is. Een gezin dat leeft van gemiddeld $ 2,15 per dag kent geen verzekering en de kleinste doktersrekening is vaak al niet te betalen. Baby’s die slecht starten, blijven achter in groei. Voor een meisje heeft dat consequenties als zij zelf moeder wordt, bevallen brengt dan nog meer risico’s met zich mee. Veel vrouwen kunnen zich de juiste zorg rondom de bevalling vaak niet veroorloven en dat verhoogt de kans op het sterven van moeder en baby.

Het recht van ieder kind

In het Moeder- en babyprogramma, aangeboden door lokale kerken in samenwerking met Compassion, krijgen moeders en hun (ongeboren) baby’s de hulp die ze nodig hebben. Door te investeren in de eerste 1.000 levensdagen van een kind heeft het de beste kans om uit het spoor van extreme armoede te komen.

Ook na deze periode heeft een kind de juiste hulp nodig om zich gezond te ontwikkelen. Daarom stromen kinderen door en worden zij begeleid totdat ze ongeveer 22 jaar zijn. Want ieder kind heeft recht op de best mogelijke start van zijn of haar leven en optimale kans op een goede toekomst.

^{Bronnen: TNO, CBS, Nederlands Jeugdinstituut.}