Kinderen in armoede:
de keiharde cijfers

Het is een van de Sustainable Development Goals die de Verenigde Naties in 2015 hebben opgesteld: alle kinderen hebben het recht om basisonderwijs te volgen. Maar helaas wordt deze doelstelling op dit moment bij lange na niet gehaald.

Wereldwijd gaan er 293 miljoen kinderen niet naar school. Daarnaast is de kwaliteit van scholing lang niet overal goed genoeg. Wereldwijd zijn er nog eens ruim 600 miljoen kinderen die de minimale basisvaardigheden in lezen en rekenen niet beheersen. Dit probleem is de afgelopen jaren door de pandemie alleen maar erger geworden. Doordat de scholen lang gesloten waren en het voor veel kinderen niet mogelijk was om onderwijs op afstand te volgen, zijn de leerachterstanden enorm toegenomen.

149 miljoen kinderen wereldwijd zijn chronisch ondervoed. Daarnaast kampen 45 miljoen kinderen met acute ondervoeding. Goede voeding is de basis voor de overlevingskansen van een kind. Ondervoede kinderen groeien niet goed en zijn vatbaarder voor ziektes. Onderzoeken hebben daarnaast aangetoond dat de hersenen van ondervoede kinderen minder goed ontwikkeld zijn. Hierdoor presteren ze minder goed op school. De achterstand die een kind oploopt is niet meer in te halen.

Wereldwijd zijn naar schatting 160 miljoen kinderen betrokken bij kinderarbeid. In de armste landen ter wereld is volgens cijfers van Unicef 1 op de 5 kinderen betrokken bij kinderarbeid. Ze zijn te jong om te werken en doen vaak werk dat schadelijk is voor hun ontwikkeling en gezondheid.

De landbouwsector is verantwoordelijk voor 77 procent van de kinderen in kinderarbeid (112 miljoen), gevolgd door 17 procent in de dienstensector (31,4 miljoen) en 6 procent in de industrie (16,5 miljoen). Ruim een derde van de kinderen die moeten werken, gaan niet meer naar school. Naar schatting worden 2 miljoen kinderen ieder jaar uitgebuit in de seksindustrie.

In sommige culturen zijn kindhuwelijken heel normaal. Jaarlijks trouwen er 12 miljoen meisjes onder de 18. Dat zijn bijna 33.000 huwelijken per dag. In West- en Centraal-Afrika trouwen 4 op de 10 meisjes voor hun achttiende verjaardag. In Zuid-Azië is dit 3 op de 10. Deze meisjes gaan niet meer naar school en worden meestal op hele jonge leeftijd moeder.

Meer dan 230 miljoen meisjes en vrouwen hebben een vorm van vrouwenbesnijdenis (VGV) ondergaan. Zij wonen in landen in Afrika, Azië en het Midden-Oosten. Vrouwenbesnijdenis vindt meestal plaats bij meisjes in de leeftijd van 0 tot 15 jaar.

Het is een gegeven dat kinderen in extreme armoede vaak in aanraking komen met (huiselijk) geweld. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie heeft jaarlijks 1 op de 2 kinderen tussen 2 en 17 jaar te maken met een vorm van geweld. Bijna 300 miljoen kinderen tussen de 2 en 4 jaar zijn slachtoffer van geweld, vaak veroorzaakt door hun ouders/verzorgers. 88 procent van alle landen heeft wetten tegen kindermishandeling, maar die worden slechts in 47 procent van die landen gehandhaafd. Uit onderzoek blijkt daarnaast dat wereldwijd 1 op de 8 kinderen onder de 18 jaar slachtoffer is van seksueel misbruik.

In 2022 stierven er wereldwijd 4,9 miljoen kinderen onder de 5 jaar. Bijna de helft van deze kinderen overleed in de eerste maand na de geboorte.

De belangrijkste oorzaken voor kindersterfte onder 5 jaar wereldwijd blijven: infectieziektes, zoals longontsteking, diarree en malaria, samen met vroeggeboorte en complicaties bij de bevalling. Ook het gebrek aan schoon drinkwater en onvoldoende voeding spelen een belangrijke rol.

Kinderen die betrokken zijn bij oorlogssituaties zijn kindsoldaten, kinderen die werken als ‘dragers’ of meisjes die ingezet worden als ‘soldatenvrouwen’.

Er zijn elk jaar duizenden kinderen betrokken bij de oorlogsindustrie, vaak al vanaf dat ze heel jong zijn. Veel kinderen lopen ernstige geestelijke en lichamelijke trauma’s op. Wereldwijd leven 468 miljoen kinderen in oorlogsgebieden.