De aanpassing van de wet was broodnodig, want de cijfers zijn ronduit vreselijk: onderzoek van Unicef toonde in 2015 al aan dat 7 op de 10 slachtoffers van seksueel misbruik in de Filipijnen kinderen zijn. Door de coronapandemie is de situatie alleen maar schrijnender geworden.
Unicef noemt de aanpassing van de wet een ‘wetgevende mijlpaal’ en ‘een essentiële stap in de bescherming van de rechten van kinderen’. Door de nieuwe wet maakt elke volwassene die seksueel contact heeft met iemand van 16 jaar of jonger zich schuldig aan verkrachting. Bij een leeftijdsverschil van drie jaar of minder, is het strafbaar als er geen wederzijdse instemming is en er sprake is van misbruik of uitbuiting. Eerder konden misbruikers zich simpelweg verdedigen door te zeggen dat een kind had ingestemd. Met deze verandering kan dat niet meer.
Armoede maakt ouders wanhopig
De belangrijkste oorzaak van dit kindermisbruik is armoede. De sociale en economische ongelijkheid in de Filipijnen is enorm. De omstandigheden waren voor de pandemie voor veel mensen al extreem moeilijk. Daar bovenop zijn door de coronacrisis veel mensen werkloos geraakt. Geen werk betekent geen inkomen. Vanuit de overheid komt geen steun en spaargeld is er ook niet. Ouders grijpen uit pure wanhoop alles aan om geld te verdienen: ze raken zelf betrokken in drugshandel, diefstal, prostitutie of zetten hun kinderen voor een webcam voor cyberseks. Meer dan 80 procent van alle kinderen in de Filipijnen loopt zo het risico verstrikt te raken in OSEC: Online Sexual Exploitation of Children (Online Seksuele Uitbuiting van Kinderen).
Seks in ruil voor een flesje cola
Precy Torreon
Precy Torreon is directeur van een Compassion-project op de Filipijnen. Zij vertelt: “Hier zijn veel ‘kartonmeisjes’: tieners die voor 1 dollar achter een stukje karton seks hebben met een klant. Toen ik laatst zo’n meisje aanbood om haar eten te geven zodat ze kon stoppen met dit werk, zei ze: ‘Maar wie geeft dan mijn broertjes te eten?’ Kinderen zorgen voor het gezin. Het probleem is niet zomaar opgelost. Zo’n 70 tot 80 procent van de kinderen in deze buurt komt in aanraking met cyberseks. Voor een flesje cola kleden ze zich uit voor een webcam en doen ze alles. Ouders staan dit toe omdat dit geld oplevert en overzien de gevolgen niet. Wij zetten ons in om voor de kinderen uit deze buurt. We willen hen beschermen tegen de vergaande gevolgen van extreme armoede.”
Gezonde grenzen op seksueel gebied
Ouders weten vaak niet hoe schadelijk de seksindustrie voor hun kind is. Het komt veel voor dat ouders zelf als kind ook slachtoffer waren van misbruik. Kinderen én hun ouders hebben niet geleerd wat gezonde omgangsvormen en grenzen zijn. In de Compassion-projecten leren kinderen vanaf 3 jaar wat een gepaste manier van omgaan met elkaar is. Met behulp van bijvoorbeeld een pop worden vragen besproken als: Waar mag iemand je aanraken? Mag je vader of de buurman zijn hand in je onderbroek stoppen? De kinderen leren zo wat gezonde grenzen zijn op seksueel vlak, en dat zij voor zichzelf mogen opkomen.
Voor Compassion is het beschermen van kinderen een belangrijk doel. Voordat medewerkers voor Compassion aan de slag gaan, worden ze altijd gescreend en getraind. In de training leren ze alert te zijn op symptomen van misbruik en geweld. Soms zijn die heel duidelijk, bijvoorbeeld als een kind onder de blauwe plekken zit. In veel gevallen is misbruik minder zichtbaar en is er slechts een subtiele verandering in het gedrag van een kind merkbaar. Ouders en verzorgers krijgen op de projecten ook trainingen rondom dit thema.
Kinderen leren ook wat ze moeten doen bij misbruik. Klachten worden onmiddellijk onderzocht en kinderen die slachtoffer worden van misbruik krijgen ondersteuning. Wanneer misbruik aan het licht komt werkt Compassion in de Filipijnen ook samen met de overheid en ander organisaties zoals IJM. De wetswijziging is slechts een klein lichtpuntje in een intkzwart verhaal. Maar ieder kind dat hierdoor geen slachtoffer wordt van misbruik in welke vorm dan ook, is er één.